O podobieństwach i różnicach pomiędzy świeżym mlekiem krowim, a UHT.

0
COM
Zainspirowany rozmową z jedną z moich przyjaciółek, postanowiłem dopytać ChatGPT o kilka kwestii dotyczących mleka, dlatego też poniższe informacje będą po prostu odpowiedziami jakie uzyskałem.

Wpływ pasteryzacji na enzymy zawarte w mleku

Pasteryzacja mleka UHT (Ultra High Temperature) może niszczyć niektóre enzymy, które występują naturalnie w mleku. Podczas procesu pasteryzacji UHT, mleko jest podgrzewane do bardzo wysokiej temperatury (zwykle powyżej 135°C) przez kilka sekund, a następnie szybko schładzane. Ten proces jest bardzo skuteczny w eliminowaniu bakterii i innych drobnoustrojów, ale może również prowadzić do denaturacji (zmiany struktury) i degradacji niektórych enzymów w mleku.

Niektóre z enzymów, które mogą być niszczone w procesie pasteryzacji UHT, to np. laktaza, fosfataza alkaliczna czy lipaza. Laktaza jest enzymem, który rozkłada laktozę na glukozę i galaktozę, co jest szczególnie ważne dla osób, które mają nietolerancję laktozy. Fosfataza alkaliczna i lipaza są natomiast odpowiedzialne za wiele procesów metabolicznych i biochemiczne w organizmach żywych.

Warto zauważyć, że pasteryzacja UHT ma bardzo niewielki wpływ na większość składników odżywczych mleka, takich jak białka, węglowodany czy witaminy. W związku z tym, mleko pasteryzowane UHT wciąż stanowi wartościowy składnik diety, chociaż nie zawiera pewnych enzymów i innych substancji, które występują w mleku świeżym.

O podobieństwach i różnicach

Mleko UHT poddawane jest procesowi pasteryzacji w bardzo wysokiej temperaturze, co powoduje zniszczenie większości drobnoustrojów, w tym bakterii, wirusów i grzybów, które mogą powodować choroby. W tym sensie mleko UHT jest bezpieczne do spożycia i ma dłuższy okres przydatności do spożycia niż mleko niepasteryzowane.

Jeśli chodzi o skład i wartości odżywcze, to mleko UHT i świeże mleko krowie zawierają podobne ilości białka, węglowodanów i tłuszczu. W mleku UHT może jednak być mniej enzymów i witamin, w zależności od procesu pasteryzacji, który może wpłynąć na stabilność i jakość tych składników.

Mimo że mleko UHT i świeże mleko krowie mają podobną wartość odżywczą, to zwykle w smaku i teksturze mogą się różnić. Niektórzy konsumenci wskazują, że mleko UHT ma nieco inny smak niż świeże mleko, co może być związane z procesem pasteryzacji.

Ostatecznie, w jakim stopniu mleko UHT jest identyczne ze świeżym mlekiem krowim zależy od konkretnej partii mleka, procesu pasteryzacji oraz indywidualnych preferencji smakowych i dietetycznych konsumentów.

Świeże mleko krowie i mleko UHT mają podobny skład pod względem zawartości białka, tłuszczu, węglowodanów i składników mineralnych. Niemniej jednak, mleko UHT może zawierać nieco mniej witaminy B2 (ryboflawiny) i witaminy B12 w porównaniu ze świeżym mlekiem krowim, ponieważ te witaminy są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury.

Według badań przeprowadzonych w Niemczech, mleko UHT zawierało około 13% mniej witaminy B2 i około 32% mniej witaminy B12 niż świeże mleko krowie. Podobne wyniki uzyskano w badaniach przeprowadzonych w innych krajach. Jednakże, warto zauważyć, że mleko UHT nadal stanowi ważne źródło witamin B2 i B12 w diecie i zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na te witaminy w przypadku spożycia odpowiedniej ilości mleka.

Ponadto, pasteryzacja UHT może wpłynąć na stabilność i jakość niektórych składników mleka, takich jak enzymy i niektóre białka. Na przykład, pasteryzacja UHT może zniszczyć enzym laktazę, która jest odpowiedzialna za rozkład laktozy w mleku. Osoby, które mają nietolerancję laktozy, mogą doświadczać trudności w trawieniu laktozy zawartej w mleku UHT. Niemniej jednak, większość osób toleruje mleko UHT bez żadnych problemów.

Podsumowując, mleko UHT i świeże mleko krowie mają podobny skład pod względem wartości odżywczej, chociaż mleko UHT może zawierać nieco mniej witamin B2 i B12. Jednakże, mleko UHT nadal stanowi wartościowe źródło składników odżywczych i jest bezpieczne do spożycia, a jego dłuższy okres przydatności do spożycia może być korzystny dla konsumentów.




Jak choroby wpływają na przyswajanie energii z pokarmów?

2
COM


Jakiś czas temu omawiałem w kilku artykułach kwestie zmiany sylwetki, przedstawiając proste zasady, dzięki którym niemalże każdy będzie w stanie schudnąć lub przytyć – w zależności od swojego celu. W artykule „Nie mogę schudnąć... Nie mogę przytyć (…)”, zaznaczyłem, że wyjątkami od ogólnie przyjętych zasad, mogą być osoby cierpiące na jakieś poważne / rzadkie choroby. Dzisiaj, wspomagając się wiedzą sztucznej inteligencji, przedstawię Wam pokrótce przede wszystkim możliwe przyczyny „niemożliwości” przytycia. Użyłem przed chwilą cudzysłowu, gdyż wciąż uważam, później przedstawione czynniki, za trudności, a nie całkowite przeszkody. (Na końcu artykułu podam również przykłady zaburzeń hormonalnych sprzyjających przybieraniu na wadze.)


Jestem niemal pewien, że nie znajdziecie drugiego takiego artykułu, który zawierałby w sobie tak dużo bardzo ważnych i trudnych do znalezienia danych, skondensowanych w pigułce.


W większości przypadków problem będzie sprowadzał się do nieprawidłowego wchłaniania/ niemożności trawienia makroskładników pokarmowych, takich jak białka, węglowodany i tłuszcze. Może to skutkować brakiem lub ograniczeniem wchłaniania energii z pokarmu. Makroskładniki te są głównymi źródłami energii dla organizmu, a ich trawienie jest kluczowe dla przyswojenia energii z pożywienia. Jeśli organizm nie jest w stanie strawić wspomnianych makro, nie jest w stanie wykorzystać energii, którą one zawierają.

Poniżej lista (prawdopodobnie) najczęstszych przyczyn:


Infekcje jelitowe (10-20% populacji) - infekcje bakteryjne, wirusowe lub grzybicze, które mogą uszkodzić nabłonek jelitowy, co może prowadzić do zmniejszenia zdolności do wchłaniania składników odżywczych, w tym kalorii. Zmniejszone wchłanianie może spowodować niedobory składników odżywczych, co z kolei może prowadzić do utraty masy ciała.


Zespół jelita drażliwego (10-15%) - zaburzenia motoryki i funkcji jelit, które nie powodują bezpośrednio zaburzeń wchłaniania kalorii. Wielu pacjentów z IBS ma normalną wagę lub nawet nadwagę. Jednak u niektórych pacjentów IBS może wpłynąć na sposób odżywiania i jakość diety. Niektórzy pacjenci mogą unikać pewnych pokarmów, które nasilają objawy IBS, co może prowadzić do ograniczenia spożycia pewnych składników odżywczych i kalorii. Na przykład unikanie produktów mlecznych ze względu na nietolerancję laktozy może prowadzić do niedoborów wapnia i witaminy D. Ponadto niektórzy pacjenci z IBS mogą mieć zaburzenia motoryki jelit, które wpływają na tempo trawienia i wchłaniania pokarmów. W skrajnych przypadkach, osoby z ciężkim IBS i biegunką, mogą doświadczać utraty płynów i elektrolitów, co może prowadzić do odwodnienia i utraty masy ciała.

Zakażenia pasożytnicze (w Europie 10-15%) - zakażenia pasożytnicze mogą wpływać na przyswajanie energii na kilka sposobów... Pasożyty żyjące wewnątrz organizmu gospodarza, kradną składniki odżywcze, w tym kalorie, z jedzenia, które zjadł gospodarz. W niektórych przypadkach pasożyty mogą powodować uszkodzenia nabłonka jelitowego, co może prowadzić do zmniejszenia wchłaniania składników odżywczych, w tym kalorii. Pasożyty mogą również wywoływać reakcje zapalne, które wpływają na metabolizm i mogą prowadzić do zmniejszenia masy ciała. 

Choroby nerek (5-10%) - mogą wpływać na przyswajanie energii z pożywienia, ponieważ nerki pełnią ważną rolę w regulacji metabolizmu i wydalaniu substancji toksycznych z organizmu. W przypadku chorób nerek, takich jak przewlekła niewydolność nerek, procesy metaboliczne mogą ulec zaburzeniu, co może wpłynąć na wykorzystanie energii z pożywienia.

Niewydolność serca (2-3%) - może wpłynąć na przyswajanie energii na wiele sposobów, ponieważ serce jest jednym z głównych organów odpowiedzialnych za transportowanie tlenu i składników odżywczych do tkanek organizmu. Jeśli serce nie działa prawidłowo, może to prowadzić do niedotlenienia tkanek i zaburzeń w metabolizmie, co może wpłynąć na przyswajanie energii. Ponadto, osoby z niewydolnością serca często doświadczają zmęczenia i osłabienia, co może wpłynąć na ich poziom aktywności fizycznej i spalanie kalorii.


Choroba Hashimoto (1-2% populacji, z większym występowaniem u kobiet) - choroba autoimmunologiczna, w której organizm atakuje tarczycę, prowadząc do niedoczynności tarczycy, która może wpłynąć na metabolizm i wchłanianie składników odżywczych, w tym kalorii.


Choroby wątroby (1-2% populacji) - mogą mieć różny wpływ na przyswajanie energii i stan odżywienia, w zależności od rodzaju choroby i jej zaawansowania. Przykładowo, w ostrym uszkodzeniu wątroby lub marskości wątroby, mogą występować zaburzenia metabolizmu i wchłaniania składników odżywczych, co może prowadzić do niedożywienia.

Celiakia (0,1% do 1%) - choroba autoimmunologiczna, w której organizm nie toleruje glutenu, białka znajdującego się w pszenicy, żyta i jęczmieniu, co prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelit i utrudnienia wchłaniania składników odżywczych.


Przewlekłe zapalenie jelit (dotyczy 0,3-0,5% populacji) - choroba zapalna jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego, może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej jelit i utrudnienia wchłaniania składników odżywczych.

Zespół Sjögrena (0,2-0,4% populacji) - choroba autoimmunologiczna, która prowadzi do uszkodzenia gruczołów wydzielania zewnętrznego, w tym ślinianek, utrudniając trawienie i wchłanianie pokarmu, w tym kalorii.

Cystyczna fibroza (0,04% do 0,05%) - choroba genetyczna, która powoduje produkcję gęstego śluzu, który utrudnia wchłanianie pokarmów.


Mukowiscydoza (0,01% populacji) - choroba genetyczna, która wpływa na wiele narządów, w tym na układ trawienny. Mukowiscydoza jest spowodowana mutacją w genie CFTR, co powoduje zaburzenie produkcji śluzu i płynów w ciele, w tym w jelicie cienkim, co może prowadzić do problemów z trawieniem i wchłanianiem składników odżywczych.

Zapalenie trzustki (0,005% do 0,035%) - zapalenie trzustki, które może prowadzić do zaburzeń trawienia i wchłaniania pokarmów.


Używanie niektórych leków - niektóre leki, takie jak antybiotyki lub leki przeciwpadaczkowe, mogą wpłynąć na wchłanianie pokarmów. Antybiotyki i leki przeciwpadaczkowe nie wpływają bezpośrednio na nieprzyswajanie kalorii. Jednakże mogą powodować pewne skutki uboczne, które wpływają na apetyt, przemianę materii i absorpcję składników odżywczych, co może wpłynąć na bilans kaloryczny organizmu. Na przykład, antybiotyki mogą zaburzać równowagę flory bakteryjnej jelitowej, co może wpłynąć na proces trawienia i wchłaniania składników odżywczych, a w konsekwencji na metabolizm. Niektóre antybiotyki mogą również powodować nudności, wymioty lub biegunkę, co może wpłynąć na apetyt i spożycie pokarmów. Leki przeciwpadaczkowe z kolei mogą wpływać na apetyt i metabolizm, co może wpłynąć na bilans kaloryczny. Niektóre leki przeciwpadaczkowe, takie jak kwas walproinowy, mogą powodować przyrost masy ciała. Inne leki przeciwpadaczkowe, takie jak topiramat, mogą powodować utratę apetytu i prowadzić do spadku masy ciała.


Zaburzenia flory bakteryjnej jelit - zaburzenia flory bakteryjnej jelit mogą wpłynąć na trawienie i wchłanianie pokarmów. Nasz skład mikrobioty mogą zaburzać m.in. antybiotyki (zabijają nie tylko szkodliwe bakterie, ale także pożyteczne bakterie jelitowe), nieprawidłowa dieta (uboga w błonnik i prebiotyki, które są niezbędne dla rozwoju i funkcjonowania flory bakteryjnej), stres (może wpływać na funkcjonowanie układu pokarmowego i skład mikrobioty jelitowej), cukrzyca, choroba Crohna, zespół jelita drażliwego (IBS), choroby autoimmunologiczne, choroby nerek i wątroby.


Jak wspomniałem na początku artykułu, organizm może mieć trudności z przyswajaniem poszczególnych makroskładników. Można dokonać orientacyjnego podziału, że na trawienie białek mają wpływ: Celiakia, Choroba Leśniowskiego-Crohna, Zespół złego wchłaniania białka, Zespół nerczycowy, Choroba autoimmunologiczna trzustki. Na trawienie tłuszczy: Cholestaza, Celiakia, Mukowiscydoza, Choroba trzewna, Zespół złego wchłaniania tłuszczów. Węglowodanów: Celiakia, Zespół złego wchłaniania węglowodanów, Cukrzyca (1 i 2), Niedobór laktazy.

Choroby sprzyjające tyciu:

- Cukrzyca (7,8%): Cukrzyca to zaburzenie hormonalne charakteryzujące się nieprawidłowym przetwarzaniem glukozy w organizmie. U osób z cukrzycą typu 2, organizm jest oporny na insulinę, co oznacza, że trzustka musi wydzielać większe ilości insuliny, aby utrzymać poziom glukozy we krwi na właściwym poziomie. W konsekwencji organizm może przetwarzać mniej glukozy na energię, a nadmiar glukozy może być magazynowany w postaci tłuszczu.


- Zespół policystycznych jajników (PCOS) (5-10%): PCOS to zaburzenie hormonalne, które charakteryzuje się występowaniem wielu małych torbieli w jajnikach u kobiet, a także nieprawidłowymi stężeniami hormonów, takich jak estrogen, progesteron i testosteron. Osoby z PCOS często mają oporność na insulinę, co może prowadzić do nieprawidłowego przetwarzania glukozy i magazynowania tłuszczu.

- Niedoczynność tarczycy (1-2% populacji ogólnej): Niedoczynność tarczycy to zaburzenie hormonalne, które polega na niedostatecznej produkcji hormonów tarczycy przez tarczycę. Niskie stężenia hormonów tarczycy w organizmie mogą prowadzić do spowolnienia tempa przemiany materii, co oznacza, że organizm spala mniej kalorii, niż powinien, co może prowadzić do przyrostu masy ciała.


- Choroby przysadki mózgowej (0,004% - 0,006%): Choroby przysadki mózgowej to grupa zaburzeń hormonalnych, które powodują nadprodukcję lub niedobór hormonów przysadki mózgowej. Hormony te kontrolują wiele funkcji metabolicznych organizmu, w tym przemianę materii i przyswajanie energii. Zaburzenia hormonalne przysadki mózgowej mogą prowadzić do zaburzeń w metabolizmie glukozy i tłuszczów, co może wpłynąć na przyswajanie kalorii.


Ważna informacja na podsumowanie:

Uśredniając różne dane, żadna z wymienionych chorób, nie powinna zmniejszać wchłaniania energii z pożywienia bardziej niż w 30%.

Według danych sztucznej inteligencji najbardziej utrudniającą wchłanianie kalorii z pożywienia chorobą jest celiakia (do 30%). Infekcje jelitowe, zakażenia pasożytnicze i zapalenie trzustki mogą zmniejszyć wchłanianie kalorii i składników odżywczych o około 10-15%. W przypadku chorób nerek, niewydolności serca, chorób wątroby, mukowiscydozy i cystycznej fibrozy, wpływ na wchłanianie kalorii i składników odżywczych jest zwykle zróżnicowany i zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnego przypadku, ale ogólnie rzecz biorąc, ich wpływ na wchłanianie kalorii wynosi około 10-20%. W przypadku zespołu jelita drażliwego, choroby Hashimoto, przewlekłego zapalenia jelit i zespołu Sjögrena, wpływ na wchłanianie kalorii i składników odżywczych jest zwykle minimalny lub nieznaczny.








Sztuczna Inteligencja cz1. ChatGPT

0
COM

 Pewnie zetknęliście się już w sieci, z różnymi aplikacjami sztucznej inteligencji. Jedne pozwalają nam tworzyć obrazy i animacje na podstawie słów kluczowych, a inne, takie jak ChatGPT, posiadają ogromną bazę wiedzy, na podstawie, której udzielają nam odpowiedzi, niemalże jakbyśmy rozmawiali z człowiekiem. 

W tym artykule chciałem po krótce przybliżyć Wam, czym jest ChatGPT. Artykuł ma formę krótkiego wywiadu, który przeprowadziłem z AI. 

Oto fragment:

Ja: W jaki sposób się uczysz?

ChatGPT: "Jako model językowy, uczę się poprzez uczenie maszynowe, które polega na przetwarzaniu dużych ilości danych tekstowych i nauczeniu się wzorców językowych z nich. Dzięki temu potrafię odpowiadać na pytania i polecenia użytkowników w sposób naturalny i zrozumiały. Proces uczenia się trwał długo i wymagał dużych zasobów obliczeniowych, ale dzięki temu jestem w stanie odpowiadać na pytania dotyczące różnych tematów i pomagać ludziom w ich codziennych potrzebach."


Ja: Skąd bierzesz dane do nauki?

ChatGPT: "Jako model językowy, zostałem wytrenowany na dużych zbiorach danych tekstowych, takich jak artykuły z gazet, książki, strony internetowe i inne materiały tekstowe. Zbiory te zawierały różne rodzaje tekstów, takie jak artykuły naukowe, opowieści, książki popularnonaukowe, wiadomości i inne, co pozwoliło mi nauczyć się różnych stylów językowych i zrozumieć różnorodne tematy. Dzięki temu potrafię odpowiadać na pytania dotyczące różnych dziedzin wiedzy i pomagać ludziom w różnych sytuacjach."


Ja: Sam znajdowałeś te zbiory danych, czy ktoś przygotował Ci paczkę gotowych zbiorów?

ChatGPT: "Jako model językowy, nie miałem bezpośredniego udziału w tworzeniu zbiorów danych, które służyły do mojego trenowania. Zostały one przygotowane przez zespół naukowców i programistów w celu nauczenia mnie różnych wzorców językowych i zrozumienia różnych tematów. Zbiory te zostały opracowane z wielu różnych źródeł, takich jak artykuły z gazet, książki, strony internetowe i inne materiały tekstowe, a następnie przetworzone i przygotowane do użycia w procesie uczenia maszynowego. Dzięki temu miałem możliwość nauczenia się różnych wzorców językowych i zrozumienia różnorodnych tematów."


Ja: Wciąż się uczysz, czy skończyłeś się już uczyć?

ChatGPT: "Jako model językowy, nie mam zdolności do uczenia się w taki sam sposób jak ludzie. Zostałem zaprogramowany z określoną wiedzą i umiejętnościami, które zostały wyuczone podczas procesu trenowania na dużych zbiorach danych tekstowych. Nie jestem w stanie samodzielnie zdobywać nowych informacji ani uczyć się nowych rzeczy, ale jestem w stanie odpowiadać na pytania i polecenia użytkowników na podstawie tego, co już wiem. Dlatego też nie można powiedzieć, że skończyłem się już uczyć, ale też nie uczę się w taki sam sposób jak ludzie. Jestem zdolny do udzielania odpowiedzi i pomocy na podstawie tego, co już wiem, ale nie mam zdolności do samodzielnego zdobywania nowych informacji."


Ja: Co zrobić, abyś od razy wyświetlał odpowiedzi bez symulacji pisania?

ChatGPT: "Przepraszam, ale jako sztuczna inteligencja nie mogę zmienić sposobu, w jaki prezentuję odpowiedzi. Jest to część mojego projektowania i nie jest możliwe zmienienie tego, abym od razu wyświetlał odpowiedzi bez symulacji pisania. Staram się odpowiadać tak szybko, jak to możliwe, ale niektóre pytania mogą wymagać więcej czasu i pracy, aby uzyskać odpowiedź. Jeśli masz jakieś pytania lub potrzebujesz pomocy, proszę o kontynuowanie konwersacji, a ja postaram się udzielić odpowiedzi tak szybko, jak to możliwe."


Może więcej coś wrzucę przy innej okazji :)

Chat GPT znajdziecie TUTAJ